به نقل از «آنا»

۲۱ بهمن در دنیای علم چه خبر؟

تاریخ انتشار: ۲۱ بهمن ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۷۱۷۶۶۶

تاریخ علم مملو از رویدادهای مهمی است که نوآوری‌ها، کشف‌ها و حتی زادروزها و درگذشت‌های دانشمندان و مخترعان تاثیرگذار جهان را در برمی‌گیرد. در این تقویم علم، وقایع مهم مصادف با امروز ۲۱ بهمن برابر با ۱۰ فوریه را ورق می‌زنیم.

****

هاینریش لنز

۱۰ فوریه ۱۸۶۵ میلادی برابر با ۲۱ بهمن ۱۲۴۳ خورشیدی، هانریش فردریش امیل لنز، فیزیکدان روسی‌استونیایی‌آلمانی درگذشت.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

او کسی است که قانون لنز را برای توصیف جهت جریان الکتریکی تولیدشده در سیمی که در میدان مغناطیسی حرکت می‌کند ابداع کرد. لنز روی هدایت الکتریکی و الکترومغناطیس کار کرد. سال ۱۸۳۳ او تحقیقاتی را درباره شیوه تغییر مقاومت الکتریکی با دما گزارش کرد و نشان داد که افزایش دما باعث افزایش مقاومت در فلزات می‌شود. او بیشتر به‌دلیل قانون لنز شناخته می‌شود که در سال ۱۸۳۴ هنگام بررسی القای مغناطیسی کشف کرد. قانون لنز که نتیجه قانون سوم نیوتن است بیان می‌کند که جهت جریان القاشده همواره به‌گونه‌ای است که میدان مغناطیسی حاصل از آن برخلاف جهت میدان القاگر است. 

کلود برنارد 

۱۰ فوریه ۱۸۷۸ میلادی برابر با ۲۱ بهمن ۱۲۵۶ خورشیدی، کلود برنارد فیزیولوژیست و پزشک فرانسوی درگذشت. شهرت برنارد برای کشف‌هایی است که درباره نقش پانکراس در هضم، عملکرد گلیکوژنیک کبد و تنظیم خون‌رسانی توسط اعصاب تنظیم‌کننده انبساط و انقباض عروق شناخته شده است. او به ایجاد اصول آزمایش به‌ویژه شیوه آزمایش کور در علوم زیستی کمک کرد. در آزمایش‌های کور شرکت‌کنندگان در آزمایش از اطلاعاتی که آگاهی از آنها ممکن است در نتیجه آزمایش تاثیر بگذارد ناآگاه می‌مانند. برنارد همچنین برای اولین‌بار از دو مفهوم مایع خارج سلولی و هم‌ایستایی (هومیوستازی) استفاده کرد.

آیرا رمسن

۱۰ فوریه ۱۸۴۶ میلادی برابر با ۲۱ بهمن ۱۲۲۴ خورشیدی، آیرا رمسن‌، شیمی‌دان آمریکایی که به‌همراه کارورزش ساخارین را کشف کرد، به‌دنیا آمد. رمسن از سال ۱۸۷۶ در دانشگاه جانز هاپکینز شیمی تدریس کرد و بین سال‌های ۱۹۰۱ تا ۱۹۱۳ به‌عنوان رییس این دانشگاه انتخاب شد. او آموزش‌های آزمایشگاهی پیشرفته را بااستفاده از روش‌های آموزشی که در آلمان زیر نظر رودولف فیتیگ آموخته بود، معرفی کرد. رمسن در حلقه بنزن و گروه‌های مرتبط تخصص داشت. با کنستانتین فالبرگ، کارورزی که زیر نظر او روی مشتقات قطران زغال‌سنگ کار می‌کرد، برای اولین‌بار ارتوبنزوئیل سولفیماید را در ۱۸۷۹ سنتز کرد. فالبرگ به‌طور تصادفی طعم بسیار شیرین آن را با لمس انگشتانش که آغشته به چند دانه از محصول بود روی لب‌هایش کشف کرد. این ترکیب که نوعی شیرین‌کننده مصنوعی است با نام تجاری ساخارین ثبت و به بازار عرضه شد. رمسن همچنین از بنیانگذاران ژورنال انجمن شیمی آمریکا است.

ویکتور هنسن

۱۰ فوریه ۱۸۳۵ میلادی برابر با ۲۱ بهمن ۱۲۱۳ خورشیدی، کریستین آندریاس ویکتور هنسن فیزیولوژیست و اقیانوس‌شناس آلمانی به‌دنیا آمد. شهرت هنسن برای ابداع نام پلانکتون است که روی جانداران کوچکی که در دریاها و بدنه‌های آب شیرین زندگی می‌کنند گذاشت. او اهمیت پلانکتون‌ها را کشف کرد و نشان داد که عملا تمام جانوران دریایی به‌طور مستقیم یا غیرمستقیم به این جانداران کوچک وابسته‌اند. او تجهیزاتی برای مطالعه پلانکتون ابداع کرد. هنسن اولین ماموریت اکتشافی زیست‌شناختی برای پلانکتون دریایی و چهار سفر دیگر ازجمله سفر به دریای بالتیک، دریای شمال و اقیانوس اطلس را رهبری کرد. آنچه به‌عنوان سرگرمی برای او آغاز شده بود، گسترش یافت تا هنسن را به یکی از محققان برجسته مهم زیست‌شناسی دریایی تبدیل کند. به‌عنوان پروفسور فیزیولوژی در دانشگاه کیل، مطالعاتش بعضی از سوالات بی‌پاسخ مربوط به شنوایی و بینایی را حل کرد. نام او برای سلول‌های هنسن و کانال هنسن در گوش داخلی شناخته شده است.

 

انتهای پیام/

منبع: آنا

کلیدواژه: تقویم علم تقویم علم پلاس ۱۰ فوریه

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت ana.press دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «آنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۷۱۷۶۶۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

۸ اردیبهشت در دنیای علم چه خبر؟

به گزارش خبرگزاری علم و فناوری آنا، تاریخ علم مملو از رویدادهای مهمی است که نوآوری‌ها، کشف‌ها و حتی زادروزها و درگذشت‌های دانشمندان و مخترعان تاثیرگذار جهان را در برمی‌گیرد. در این تقویم علم، وقایع مهم مصادف با امروز ۸ اردیبهشت برابر ۲۷ آوریل را ورق می‌زنیم.

***

عمل جراحی برداشتن آپاندیس

۲۷ آوریل ۱۸۸۷ میلادی برابر با ۸ اردیبهشت ۱۲۶۶ خورشیدی، در ایالات متحده، جرج توماس مورتون، پزشک آمریکا در بیمارستان پنسیلوانیا در یک جوان ۲۶ ساله نصاب کاغذدیواری التهاب آپاندیس را به‌درستی تشخیص داد و روی او جراجی برداشتن آپاندیس را اجرا کرد. این جراحی که در نوع خودش اولین‌بار بود جان بیمار را نجات داد و این جوان تا زمان ترخیص زنده گزارش شد. مورتون در سال ۱۸۹۰ این مورد را در گزارشی باعنوان التهاب آپاندیس کرمی‌شکل با دیگران به اشتراک گذاشت.

عنصر ۱۰۵

۲۷ آوریل ۱۹۷۰ میلادی برابر با ۸ اردیبهشت ۱۳۴۹ خورشیدی، آلبرت گیورسو از آزمایشگاه تابش لارنس در برکلی گزارش سنتز عنصر ۱۰۵، با همجوشی هسته‌های کالیفرنیوم و نیتروژن را در نشست انجمن فیزیک آمریکا در واشنگتن دی‌سی اعلام کرد. جرم اتمی این عنصر مصنوعی ۲۶۸ و نیمه‌عمرش حدود ۱.۶ ثانیه بود و در برابر ادعای آزمایشی روسیه در سال ۱۹۶۸، که تیم ایالات‌متحده آن را ثابت‌نشده می‌دانست عدله بهتری داشت. دانشمندان آمریکایی نام هانیوم در بزرگداشت اتو هان، دانشمند آلمانی کاشف شکافت هسته‌ای را پیشنهاد کردند اما درنهایت، اتحادیه بین‌المللی شیمی محض و کاربردی تصمیم گرفت که نام آن را دوبنیوم برگرفته از شهر دوبنا در روسیه بگذارد و این‌گونه، ادعای قبلی کشف تیم دانشمندان روس به سرپرستی گئورگی فلروف را در موسسه مشترک تحقیقات هسته‌ای روسیه در شهر دوبنا در سال ۱۹۶۸که آمریکیوم را با نئون بمباران کرده بودند به رسمیت شناخت.

فردیناند ماژلان

۲۷ آوریل ۱۵۲۱ میلادی برابر با ۸ اردیبهشت ۹۰۰ خورشیدی، فردیناند ماژلان، دریانورد و اکتشاف‌گر پرتغالی که در خدمت دولت اسپانیا بود درگذشت. او اولین نفری بود که از جهت غرب اروپا به آسیا رفت و در اقیانوس آرام کشتی راند. ماژلان همچنین نخستین کسی بود که با هدف دور زدن کره‌زمین هدایت یک ناوگان اکتشافی را به عهده گرفت. ماژلان و ملوانانش اولین مردم اروپایی بودند که گذرگاه میان دو اقیانوس اطلس و آرام (تنگه ماژلان) را کشف و از آن عبور کردند. گذرگاهی که امروزه با نام تنگه ماژلان شناخته می‌شود. در آمریکای جنوبی «شتر بی‌کوهان» دیدند که احتمالا همان لاما، گواناکو، شترچه یا آلپاکا بوده است. براساس نوشته‌هایشان نوعی «غاز» سیاه یافتند که به جای پَر کندن باید پوست آن کنده شود که درواقع آنچه دیده بودند پنگوئن بود. دو مورد از نزدیک‌ترین کهکشان‌ها به ما یعنی ابر ماژلانی بزرگ و ابر ماژلانی کوچک را که فقط از نیم‌کره جنوبی رویت می‌شوند رصد کردند و دریافتند کسانی که از سمت غرب دور کره زمین می‌گردند یک‌روز از تقویم واقعی عقب می‌مانند. ژول‌ورن بعدها از این کشف ماژلان و گروهش در نوشتن رمان دور دنیا در ۸۰ روز بهره برد.

کارل پیرسون

۲۷ آوریل ۱۹۳۶ میلادی برابر با ۸ اردیبهشت ۱۳۱۵ خورشیدی، کارل پیرسون، ریاضیدان انگلیسی که یکی از بنیانگذاران علم آمار مدرن بود به‌دنیا آمد. سخنرانی‌های او به‌عنوان استاد هندسه در سال ۱۸۹۲ به نگارش «گرامر علم»، پرخواننده‌ترین کتاب او و کتاب کلاسیک در فلسفه علم تبدیل شد. روش‌هایی که او توسعه داد برای هر کاربرد جدی آمار ضروری است. از سال ۱۸۹۳ تا ۱۹۱۲ او مجموعه‌ای متشکل از ۱۸مقاله را با عنوان مشارکت‌های ریاضی در نظریه تکامل نوشت که حاوی بسیاری از ارزشمندترین آثار او، ازجمله آزمون کای‌دو اهمیت آماری بود. بیشتر کارهای او درحوزه روش‌های تحلیل داده‌های آماری با ریاضیات ازجمله روش تحلیل مولفه‌های اصلی بود که تحلیل مجموعه داده‌های بزرگ با تعداد زیادی بعد یا ویژگی و افزایش تفسیرپذیری داده‌ها را با حفظ حداکثر مقدار اطلاعات و تجسم داده‌های چند بعدی میسر می‌کند.

 

 

 

انتهای پیام/